Để đạt điểm cao bài văn nghị luận trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018, các thí sinh cần nắm chắc các bước làm bài.
- Những quy định thí sinh thi THPT quốc gia năm 2018 không thể quên
- Bộ Giáo dục thông báo lịch thi THPT Quốc gia năm 2018
- Bỏ tác phẩm Chí Phèo ra thi thpt quốc gia?
Các bước chi tiết làm một bài văn nghị luận trong kỳ thi THPT Quốc gia
Trong đề thi môn Ngữ văn THPT Quốc gia bao giờ cũng có một câu về nghị luận xã hội. Với câu hỏi nghị luận xã hội, đề bài thường ra bởi ba dạng chính: nghị luận về một tư tưởng đạo lý, nghị luận về một hiện tượng đời sống, nghị luận về một vấn đề trong một tác phẩm văn học. Mỗi dạng lại sẽ bao gồm những dạng bài nhỏ hơn. Ví dụ, dạng bài nghị luận về một tư tưởng đạo lý có thể yêu cầu bàn luận về một ý kiến, một châm ngôn, danh ngôn, cũng có thể yêu cầu trình bày quan điểm cá nhân về một khái niệm phẩm chất tính cách nào đó.
Ví dụ: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích phần Đọc- hiểu: “Khiêm tốn là một điều không thể thiếu cho những ai muốn thành công trên đường đời”.
Các bước chi tiết làm một bài văn nghị luận trong kỳ thi THPT Quốc gia 2018
Sau khi đã xác định được kiểu dạng đề, học sinh nên dành 5 phút để lập một dàn ý ngắn gọn tương ứng với kiểu đề. Trong dàn ý của bài văn nghị luận, học sinh cần chú ý những bước chính sau:
Phần mở bài (nêu vấn đề): Giới thiệu ngắn gọn vấn đề cần bàn luận. Phần này yêu cầu viết ngắn gọn, chính xác, nhất thiết phải nêu được vấn đề theo yêu cầu của đề bài. Ví dụ, nêu nguyên văn ý kiến, châm ngôn, danh ngôn…khái niệm chỉ tính cách hay trạng thái tâm lý, nêu hiện tượng cần bàn luận… Phần mở bài học sinh tránh diễn giải dài dòng, chỉ nêu ý khái quát.
Phần Thân bài (giải quyết vấn đề): Giải thích khái niệm (nếu có), tức là trả lời câu hỏi “là gì?”. Phần này có thể giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng… tùy theo từng vấn đề.
Nêu những biểu hiện của vấn đề trong cuộc sống, trong văn chương, tức là trả lời câu hỏi “như thế nào?”.
Lý giải nguyên nhân vấn đề, hiện tượng hay phẩm chất, tức là trả lời câu hỏi “vì sao?”.
Bàn luận về vấn đề, đánh giá phẩm chất, hiện tượng…, đặt ra một số câu hỏi lật ngược lại vấn đề, nhìn vấn đề sâu hơn ở nhiều góc độ… Ví dụ hiện tượng,phẩm chất,ý kiến ấy có luôn đúng, sai, tốt, xấu?
Phần kết luận (kết thúc vấn đề): Rút ra bài học về nhận thức và hành động cho bản thân. Một bài học nhận thức nên là suy nghĩ chân thành, sâu sắc chứ không phải sáo rỗng, hô khẩu hiệu như nhiều học sinh thường làm.
Học sinh có thể lựa chọn hình thức viết thư, tản văn, nhật ký… Mọi cách làm đều có thể đạt kết quả cao nếu có sự phù hợp, chân thành, sâu sắc; tránh viết theo hội chứng đám đông, hãy chọn cách viết phù nhất với mình.
Một số lưu ý khi làm bài văn nghị luận
Một số lưu ý khi làm bài văn nghị luận
“Ngữ văn không phải là môn học chỉ cần đặt bút và tùy hứng viết đến độ dài cần thiết. Việc lập dàn ý sẽ giúp học sinh làm chủ và điều khiển được bài thi của mình, cùng với kiến thức và cảm xúc tạo nên một bài văn hay. Vì vậy, các thí sinh nên dành 5-10 phút để lập dàn ý chi tiết trước làm bài”, đây là ý kiến của thủ khoa Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur chia sẻ cho các bạn thí sinh sắp bước vào kỳ thi THPT Quốc gia 2018.
Khi lập dàn ý cho bài văn nghị luận, học sinh cần xác định rõ những luận điểm chính, luận cứ đi kèm và dẫn chứng sẽ sử dụng nhằm sáng tỏ luận điểm đó. Quan trọng không phải là đề bài ra tác phẩm gì mà là đề bài yêu cầu gì. Bởi vì, mỗi tác phẩm, đề thi có thể khai thác với nhiều yêu cầu khác nhau.
Với mỗi dạng đề, cần có sự bắt đầu, triển khai ý, huy động kiến thức cho phù hợp với yêu cầu nghị luận dù cùng một đối tượng nghệ thuật.
Sau đó, học sinh hình thành một dàn ý xác định hướng triển khai các luận điểm, luận cứ trong bài; dàn ý ấy có thể thay đổi, sửa chữa đề có một bài làm mạch lạc, cân đối, nhất là không lan man, lệch hướng.
Sau khi đã có một dàn ý, các em bắt đầu viết bài trong tâm thế bình tĩnh, huy động cao nhất kiến thức, kỹ năng đã được thầy cô giáo cung cấp trong quá trình học tập.
Nguồn: thptquocgia.org